Hoe persoonlijk mag het zijn met Storytelling?
Of, hoe persoonlijk wil ik het laten zijn met storytelling?
Een vraag die ik regelmatig krijg van mensen uit mijn netwerk. Kennelijk zit er voor veel mensen toch een “taboe” op. Ideeën als: “moet ik mezelf zo in de picture zetten?” of “ik ben niet zielig” of “kom ik weer met mijn verhaal” zijn veel opmerkingen die ik hoor. Eerlijk gezegd snap ik dat best en daarom wil ik je uitnodigen om deze blog te lezen. Persoonlijker wordt het niet, maar met een duidelijke reden. Ik hoop dat die over komt
Kunnen zij mijn verhaal wel dragen?
Dat was wat ik dacht op het moment dat ik op het punt stond mijn verhaal, het grote geheim, te onthullen. Voor het eerst en ook nog eens aan een zaal van zeker 50 man.
In deze dagen staan veel mensen stil bij de betekenis van herdenking en vrijheid .Welke betekenis heeft het voor jou. En voor je omgeving? Heeft de oorlog nog letterlijke impact op jou zoveel jaren later of heb je misschien wel je eigen “oorlog” gevoerd of zit je er nog middenin.
Herdenking en vrijheid, 75 jaar later, waar staan we bij stil? Vrijheid herdenken in deze Corona tijd met de opgelegde beperkingen beleef ik op heel eigen wijze, maar zeker niet minder intens.
En zo kom ik terecht bij een herinnering, een moment van 3 jaar geleden.
Een terugspeeltheatervoorstelling die ik als toeschouwer bij heb gewoond. Iets wat weinig gebeurd aangezien ik zelf actrice ben in een terugspeeltheatergroep (www.wordtvervolgd.net) en meestal zelf op het podium sta.
En zit ik in 2017 ik op een Internationale bijeenkomst in Budapest waar vele terugspeelartiesten van over de hele wereld samenkomen om eigen verhalen te delen en om persoonlijke verhalen van andere te spelen a l’improviste in theatervormen met live muziek.
Door als actrice aan deze vorm van theater verbonden te zijn kom ik in alle hoeken van de samenleving waar ik persoonlijke verhalen hoor. Verhalen die me raken, aan het lachen maken, die me motiveren en activeren en vooral die ik samen met collega’s weet te versterken door de essentie in theater vormen om te zetten.
Terugspeeltheater verbindt. Samen kijken naar teruggespeelde verhalen geeft (h)erkenning, begrip en onderlinge openheid. Vertellers zien hun eigen gedrag en dat van anderen vanuit een nieuw perspectief. Dit maakt persoonlijke verhalen herkenbaar voor de toeschouwers. Zij kunnen hierdoor ook op hun eigen verhaal reflecteren.
Dit zorgt voor begrip en verbinding
En nu terug naar 2017 waar ik in het publiek zit.
Het thema van deze avond is “Building bridges and breaking down walls”
Een Hongaarse vrouw verteld over haar oma en de relatie die zij met haar had. Haar oma had de Holocaust meegemaakt maar sprak hier nooit over. Daar is zij niet de enige in. Ik denk dat bijna niemand die deze verschrikkingen heeft meegemaakt hier ook nog maar een seconde bij wil stil staan. Overleven, dat heb je tijdens de oorlog te doen en in die stand ga je door, ook na de oorlog. Vooruit kijken en dat betekent vooral geen beerputten opentrekken.
Dat zwijgen nog generaties doorwerkt is een feit.
Zo ook bij deze vrouw als kleinkind van…… Meerdere malen in haar leven besefte zij dat zij niets wist van haar oma en haar ervaringen tijdens de Holocaust. Het verlangen om met haar oma hierover te praten stak regelmatig de kop op
Maar hoe ga je zo’n gesprek aan?
Er kwam een moment dat zij de moed had om haar oma te vragen of zijn haar ervaringen wou delen met haar.
“I love you that much, I don’t know if I can” zei de oma tegen haar kleindochter. Daarop antwoordde de kleindochter : “I love you that much, I know you can.”
Tijd verstreek en toen was daar die middag. De vertelster noemde het zelf “ the Golden afternoon”
Een moment waarin de oma stilstond, haar kleindochter aankeek en vertelde.
De zaal was ontroerd.
We voelde allemaal de waarde van dit moment. Nadat de spelers en muzikant de essentie van dit verhaal hadden teruggespeeld met een prachtige gouden lap, vroeg de gespreksleider van de avond of iedereen in het publiek met zijn buurman/vrouw wilde delen wat dit verhaal bij jou opriep.
Als donderslag uit heldere hemel.
Ik voel de tinteling met klamme handen nu weer nu ik dit opschrijf.
De realisatie dat het zwijgen effect heeft op generaties daarna. “Ik doe precies hetzelfde!”. Het was daar dat ik wist dat ik mijn verhaal over mijn ervaring met seksueel misbruik als 6 jarig kind moest delen.
Als moeder van twee kinderen heb ik de taak mijn ballast niet aan hen door te geven, maar het donkere in het licht te zetten om hen te laten inzien dat alles wat er is er mag zijn. Ik wil zo de bedding creëren dat zij naar mij toekomen bij moeilijke of pijnlijke situaties( al hoop ik vooral uit de grond van mijn hart dat ik ze voor zo’n ervaring kan behoeden). Dat zij zich vrij en veilig voelen om hun verhaal aan mij toe te vertrouwen. Ik zal luisteren, voelen met open armen en een open hart.
Ik stijg boven mezelf uit en zie mijn vinger omhoog gaan. Voordat ik het helemaal besef word ik tussen alle vingers die omhoog gaan uit gepikt en zit ik op de vertellersstoel.
De gedachten: “kunnen zij mijn verhaal wel dragen” zoemt in mijn hoofd. Wetende dat mijn verhaal een thema aanraakt dat voor velen een groot taboe is.
En toch doe ik het. Ik kan het dragen en zo kunnen zij het ook.
Het gaat uiteindelijk niet om mij, maar om hetgeen ik uitdraag op het moment dat mijn verhaal in het licht gezet wordt.
Daar komen de inzichten en dat zijn ware geschenken voor de wereld.
Na het openen van mijn beerput kon de deksel er niet meer op terug. De consequentie van het openbreken van mijn geheim hebben jaren van rouwen, pijnlijke confrontaties in mijn familie en jeugdherinneringen die in een ander perspectief geplaatst moesten worden. Dit was angstig, intens, maar ook verrijkend.
Tegelijkertijd ging ik mij steeds meer verdiepen in storytelling en kon ik mijn proces als een verhaal op zichzelf gaan zien. Ging ik opzoek naar mijn oerscene en kon ik van mijn lot een plot maken. Dit zorgde voor verwerking, ruimte en de kracht om er een boodschap uit te halen. Het was en is bevrijdend!
Nu hoeven wij niet allemaal zo’n intens verhaal te hebben. Maar we kennen allemaal onze ups en downs en hoe kleurrijker je deze ervaringen en bevindingen weet te vertellen hoe meer impact je maakt.
Expressie Expert
Dat dit hele proces heeft geleid tot mijn eigen bedrijf als Expressie Expert had ik in mijn stoutste dromen niet kunnen bedenken, maar wat ben ik dankbaar.
En ja ook ik moet nog steeds wel eens dat gevoel weg slikken dat ik mijn vuile was buiten hang. Omdat ik het verhaal uit mijn jeugd dien te vertellen als resultaat voor waar ik nu sta, maar ik weet tot in het diepste van mijn essentie dat dit juist de schoonheid is. Dus dat gevoel slik ik dan ook weg.
Zoals een collega ondernemer Zarayda Groenhart zo mooi zegt: “Share your message, not your mess”. Voel jij je nog slachtoffer van je ervaring en zit er nog geen betekenis aan verbonden, gebruik het dan vooral niet en ga ermee op een veilige manier aan de slag.
Wanneer je jezelf daarin kan overstijgen, zonder de ervaring teniet te doen, dan zijn het juweeltjes en kunnen de inzichten die je hieruit hebt gehaald ook juweeltjes zijn voor andere. Zo maken we de wereld mooier.
Welke ervaringen hebben jouw de inzichten gegeven en je gebracht waar jij nu voor staat?
Dat is nou storytelling!
Ik help je graag je verhalen uit te diepen en over te brengen op een krachtige, authentieke wijze. Recht uit het hart gesproken.
HAVE THE GUTS TO EXPRESS YOURSELF.
